युद्ध अन्त्य गर्ने अमेरिका–युक्रेनको योजनामा केही राहत

किएभ : रूसी आक्रमण अन्त्य गर्न अमेरिकी नेतृत्वको मस्यौदा योजनाको पछिल्लो संस्करणमा युक्रेनले केही राहत मिल्ने देखिएको युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले बताउनुभएको छ ।

युरोपेली सङ्घ (इयू) र र मस्कोले नयाँ सर्तहरू स्वीकार गर्छन् कि गर्दैनन् भन्ने बिषयमा उनीहरूको धारणा सार्वजनिक भइसकेको छैन । अमेरिका र युक्रेनी वार्ताकारहरूले सहमति गरेको २० बुँदे योजनाको मस्कोले समीक्षा गरिरहेको बताएको छ तर क्रेमलिनले पूर्वबाट पूर्ण युक्रेनी फिर्तीको लागि आफ्नो कडा क्षेत्रीय मागलाई छोड्ने कमै सम्भावना छ ।

कागजातमा केही बुँदाहरू आफुलाई मन नपरेको पनि नेता जेलेन्स्कीले बताउनुभयो । किएभले युक्रेनलाई डोनेट्स्क क्षेत्रबाट फिर्ता लिन वा मस्कोको सेनाले कब्जा गरेको भूमिलाई रूसको रूपमा मान्यता दिने बुँदाहरू हटाउन सफल भएको छ । किएभले नेटो सदस्यताको माग त्याग्नु पर्छ भन्ने रूसी मागलाई पनि नयाँ योजनाबाट हटाइएको नेता जेलेन्स्कीले बताउनुभयो ।

कागजातमा नेटो सदस्यता त्याग्नुपर्ने रूसी मागलाई उल्लेख गरिएको छैन । यो प्रस्तावले अझै पनि युक्रेनले केही सेनाहरू फिर्ता गर्ने बिषयमा मार्ग प्रशस्त गर्दछ र उसले नियन्त्रण गरेको डोनेट्स्क क्षेत्रको २० प्रतिशत क्षेत्रमा पनि असैन्यीकृत क्षेत्रहरू स्थापना गरिनेछ। जेलेन्स्कीले पत्रकारसँग दुई घण्टाको जानकारीमा योजनाको मुख्य र थप व्याख्या गरिएका भागहरूबारे चर्चा गर्नुभएको थियो ।

“डोनेट्स्क, लुगान्स्क, जापोरिज्जिया र खेरसोन क्षेत्रहरूमा, यस सम्झौताको मितिसम्म सेना तैनातीको लाइनलाई वास्तविक रूपमा सम्पर्क रेखाको रूपमा मान्यता दिइएको छ,” जेलेन्स्कीले पछिल्लो संस्करणमा उल्लेख गरिएका बुँदाबारे भन्नुभयो ।

उहाँले थप्नुभयो, “द्वन्द्व अन्त्यका लागि आवश्यक बलको पुनः तैनाथी र भविष्यका सम्भावित विशेष आर्थिक क्षेत्रहरूको मापदण्ड निर्धारण गर्न एउटा कार्यदल बनाइने र यसको बैठकबाट निर्णय हुनेछ ।”

अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पले मस्को र किएभ दुबैलाई सन् २०२२ मा रुसको आक्रमणका कारण सुरु भएको चार वर्षे युद्ध अन्त्य गर्न दबाब दिइरहनुभएको छ। युद्धका कारण दशौँ हजार मारिएका छन्, पूर्वी युक्रेन ध्वस्त भएको छ र लाखौँ आफ्नो घर छोड्न बाध्य भएका छन् ।

रुसी सेना युद्धमोर्चामा अघि बढिरहेका छन् र शहर र युक्रेनको ऊर्जा ग्रिडमा रातको मिसाइल र ड्रोनद्वारा आक्रमण गरिरहेका छन्। मस्कोले सन् २०१४ मा कब्जा गरेको क्रिमिया प्रायद्वीपबाहेक युक्रेनका चार क्षेत्रहरू डोनेट्स्क, खेरसोन, लुगान्स्क र जापोरिज्जिया पनि कब्जा गरेको छ ।

रूसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले सम्झौता गर्न कुनै इच्छा नदेखाएको युक्रेनी बुझाइ छ । युक्रेनको व्यापक फिर्तीको लागि आफ्नो कडा मागलाई पुटिनले दोब्बर पार्नुभएको छ। उहाँले किएभ र यसका युरोपेली समर्थकहरूले पहिले आत्मसमर्पणको रूपमा चित्रण गरेका राजनीतिक छूटहरूको एक श्रृंखलालाई दोब्बर पार्नुभएको छ।