ओटावा, १६ असार : अमेरिकी प्रविधि कम्पनीहरूलाई असर पार्ने करहरू क्यानडाले फिर्ता लिने घोषणा गरेको छ । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पद्वारा घोषणा गरेका कर वृद्धिको वदलामा अमेरिकी कम्पनीहरू अल्फाबेट र अमेजनमाथि कर लगाउने क्यानडाको घोषणाले दुई देशबीचको व्यापार वार्ता रद्द गरेर प्रतिकार गर्न उत्प्रेरित गरेको थियो ।
गत वर्ष लागू गरिएको डिजिटल सेवा करले अल्फाबेट र अमेजनजस्ता अमेरिकी सेवा प्रदायकहरूले सोमबारसम्ममा क्यानडामा अर्बौं डलरको भुक्तानी गर्नुपरेको विश्लेषकहरूले बताएका छन्। वासिङ्टनले यसअघि करको विषयमा विवाद समाधान गर्न वार्ताको लागि अनुरोध गरेको थियो तर शुक्रबार राष्ट्रपति ट्रम्पले करको बदलामा ओटावासँगको व्यापार वार्ता अन्त्य गर्न लागेको बताउनुभएको थियो । क्यानडाले आफ्नो नयाँ करवृद्धि दर यसै हप्ताभित्र थाहा पाउने चेतावनी पनि उहाँले दिनुभएको थियो ।
ओटावाले यो करसम्बन्धी घोषणालाई आइतबार खारेज गरेको छ, जुन पाँच वर्षमा ५९ अर्ब क्यानडेली डलर (करिब ४२ अर्ब अमेरिकी डलर) ल्याउने अनुमान गरिएको थियो। संयुक्त राज्य अमेरिकासँग व्यापक पारस्परिक लाभप्रद व्यापार व्यवस्थाको प्रत्याशामा क्यानडाले डिजिटल सेवा कर (डीएसटी) खारेज गर्ने घोषणा क्यानडाका अर्थमन्त्री फ्राँस्वाँ फिलिप स्याम्पेनले गर्नुभएको छ ।
ट्रम्प र क्यानडाका प्रधानमन्त्री मार्क कार्नीले सन् २०२५ को जुलाई २१ सम्ममा सम्झौतामा सहमति जनाउने उद्देश्यले वार्ता पुनः सुरु गर्ने सहमति भएको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । यसबारे ह्वाइट हाउस वा अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पको तर्फबाट तत्काल कुनै प्रतिक्रिया आएको छैन । अमेरिकी अर्थमन्त्री स्कट बेसेन्टले शुक्रबार सीएनबीसीसँग को कुराकानीमा कार्नी सरकारले ‘सद्भावना सङ्केतको रूपमा’ कर रोक्ने आशा वासिङ्टनले गरेको बताउनुभएको थियो । राष्ट्रपति ट्रम्पले अन्य देशमाथि लगाएको करबाट क्यानडालाई केही हदसम्म जोगाइएको तर उसले छुट्टै कर नीतिको सामना गरिरहेको बताउनुभयो ।
जनवरीमा ह्वाइट हाउस फर्केपछि ट्रम्पले स्टिल, आल्मुनियम र कारको आयातमा पनि भारी कर लगाउनुभएको थियो । क्यानाडा संयुक्त राज्य अमेरिकालाई विदेशी इस्पात र आल्मुनियमको सबैभन्दा ठूलो आपूर्तिकर्ता हो ।
गत हप्ता कार्नीले यदि ३० दिनभित्र द्विपक्षीय व्यापार सम्झौता हुन नसकेमा ओटावाले अमेरिकी स्टील र आल्मुनियममा आफ्नो २५ प्रतिशत प्रतिशोधात्मक कर वृद्धि गरी अमेरिकी धातुमा कर दोब्बर गरी ५० प्रतिशत पु¥याइने बताउनुभएको थियो । कार्नीले शुक्रबार भन्नुभएको थियो, “हामी क्यानेडियालीहरूको सर्वोत्तम हितमा यी जटिल वार्ताहरू जारी राख्नेछौं।”
यसअघि उहाँले वार्तामा ’अमेरिकासँगको व्यापारिक सम्बन्धलाई स्थिर बनाउने’ र ’क्यानडेली कम्पनीहरूका लागि अमेरिकी बजारमा तयार पहुँच’ र ’बाँकी विश्वसँग हाम्रो लेनदेनको सन्दर्भमा हाम्रो हात नबाँध्ने’ बताएका थिए। वार्तामा ‘अमेरिकासँगको व्यापारिक सम्बन्धलाई स्थिर बनाउने’ र ‘क्यानडेली कम्पनीहरूका लागि अमेरिकी बजारमा पहुँच तयार ’ र ’बाँकी विश्वसँग उनीहरूकोे लेनदेनको सन्दर्भमा हात नबाँध्ने’ उनीहरूले बताएका थिए ।
कार्नी र ट्रम्पबीच यसै महिनाको सुरुमा क्यानडामा भएको जी–सेभेन शिखर सम्मेलनका क्रममा भेटवार्ता भएको थियो । शिखर सम्मेलनका नेताहरूले ट्रम्पलाई दण्डित व्यापार युद्धबाट पछि हट्न दबाब दिएका थिए।
दर्जनौँ देशले हालको १० प्रतिशतबाट बढेका अमेरिकी कर वृद्धिका लागि ेजुलाई ९ को समयसीमा तोकेका छन् । समयसीमा अगावै उनीहरूबीच सफलतापूर्वक सम्झौता हुन्छ कि हुँदैन, त्यो हेर्न बाँकी नै छ । वासिङ्टनले सेप्टेम्बरसम्ममा व्यापार सम्झौताका लागि आफ्नो कार्यसूची पूरा गर्न सक्ने बताउँदै थप सम्झौताहरू सम्पन्न हुन सक्ने सङ्केत बेसेन्टले गर्नुभएको छ ।
