काठमाडौँ, भदौ १४ : सबैभन्दा बढी ट्राफिक जाम हुने कोटेश्वर खण्डमा फ्लाइओभर र सुरुङ निर्माणको प्रक्रिया अघि बढाउन बाटो खुलेको छ । जापान अन्तर्राष्ट्रिय सहयोग नियोग (जाइका) को सहुलियतपूर्ण ऋण सहयोगमा तीनकुने–कोटेश्वर–जडीबुटी खण्डमा फ्लाइओभर र सुरुङ निर्माण गर्न लागिएको हो ।
सडक विभागका अनुसार भदौ २ मा बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले कोटेश्वर इन्टरसेक्सन सुधार आयोजना कार्यान्वयनका लागि जापान सरकारबाट ३४ अर्ब ४९ करोड जापानी येन (करिब ३० अर्ब ८ करोड रुपैयाँ) सहुलियतपूर्ण ऋण सहायता लिने निर्णय गरेसँगै निर्माण प्रक्रिया अघि बढाउन बाटो खुलेको हो । छिट्टै नै यसको काम अघि बढ्ने सडक विभागको विकास सहायता कार्यान्वयन महाशाखा प्रमुख अर्जुनप्रसाद अर्यालले बताए ।
अब नेपाल र जापान सरकारबीच ऋण सम्झौता भएपछि निर्माण प्रक्रिया अघि बढ्ने अर्यालको भनाइ छ । ‘ऋण सम्झौता भएपछि अर्थ मन्त्रालयबाट थप कार्यान्वयनका लागि भन्दै विभागमा आउँछ,’ उनले भने, ‘त्यसपछि विस्तृत परियोजना रिपोर्ट (डीपीआर) तयार पार्ने गरी काम अघि बढाउँछौं ।’
सर्भे र डिजाइन गर्ने गरी परामर्शदाता छनोटको प्रक्रिया अघि बढाइने अर्यालले सुनाए । ‘सर्भे र डिजाइनको काम मिलेसम्म चालु आर्थिक वर्षमै सक्ने योजनामा छौं,’ उनले भने, ‘अर्को आर्थिक वर्षबाट निर्माणमा जाने गरी ठेक्का आह्वान गर्छौं ।’ सर्भे डिजाइनपछि निर्माणमा कति लागत लाग्ने यकिन हुने उनले सुनाए । ‘विभागले परामर्शदाता छानेर डिजाइन र सर्भेको काम अघि बढाउँछ,’ उनले भने, ‘काम ठूलै छ, त्यसका लागि सामान्यतया ६ महिनादेखि एक वर्ष लाग्छ ।’
पूर्वसम्भाव्यता अध्ययनअनुसार तीनकुनेबाट मुनिभैरव मन्दिर नजिकसम्म ६ सय ६५ मिटर लामो फ्लाइओभर निर्माण गरिनेछ । मुनिभैरव मन्दिरनजिकैबाट त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमुनिबाट जडीबुटी निस्कने गरी ६ सय १० मिटर दूरीको सुरुङ निर्माण हुनेछ । त्यहाँबाट मनोहरा खोलामा निर्माण भएको नयाँ पुलसम्म जोड्ने गरी करिब २ सय ३८ मिटर लामो फ्लाइओभर निर्माण गरिनेछ ।
पूर्वसम्भाव्यता अध्ययन गर्न जाइकालाई करिब डेढ वर्ष लागेको थियो । समग्र आयोजना निर्माण अवधि ६ वर्षको हुनेछ । मुनिभैरवको मन्दिर सुरुङ निर्माणस्थलबाट केही माथि सारिने सडक विभागको भनाइ छ ।
विमानस्थलमुनिबाट सुरुङ बनाउन दिने विषयमा नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरण अहिलेसम्म सकारात्मक रहेको र यस विषयमा फेरि थप छलफल गरिने सडक विभागका महानिर्देशक विजय जैसीले बताए । ‘कोटेश्वरबाट पूर्वका लागि छुट्ने सवारीसाधनको चाप धेरै हुन्छ, बढी ट्राफिक जाम पनि कोटेश्वर खण्डमै हुन्छ,’ उनले भने, ‘लामो अध्ययन र अनुसन्धानपछि उक्त ठाउँमा फ्लाइओभर र सुरुङ बनाउने निर्णयमा पुगेका हौं ।’
डीपीआर गरेपछि लागत र दूरी यकिन हुने जैसीको भनाइ छ । उपत्यकामा मात्र चल्ने सवारीसाधन नभई यो खण्ड भएर पूर्वका लागि लामा दूरीका सवारीसाधन पनि छुट्ने गरेकाले ट्राफिक जामलाई व्यवस्थापन गर्न सुरुङ निर्माण गर्ने गरी पहिल्यै सम्भाव्यता अध्ययन गरिएको उनले सुनाए । ‘फ्लाइओभर र सुरुङ चार लेनका हुन्छन्, दुई लेन जाने, दुई लेन आउने हुन्छन्,’ उनले भने, ‘जसले गर्दा उक्त खण्डमा फ्लाइओभर र सुरुङ निर्माण गरेपछि ट्राफिक जामको समस्या घट्नेछ ।’
सातदोबाटो र एकान्तकुनामा अन्डरपास निर्माणको ठेक्का भएन
सरकारले आर्थिक वर्ष २०७९/८० को बजेट वक्तव्यमा उपत्यकाको ग्वार्को, सातदोबाटो र एकान्तकुनामा ओभरपास/फ्लाइओभर निर्माण गर्ने भनिएको थियो । अहिलेसम्म ग्वार्कोबाहेक अन्यत्र ओभरपास निर्माण हुन सकेको छैन । सातदोबाटो र एकान्तकुनामा कलंकीको जस्तै अन्डरपास बनाउने भन्दै अध्ययनको काम सकिसकेको छ ।
अध्ययनअनुसार सातदोबाटोमा बन्ने अन्डरपासको दूरी ५४०.७८ मिटर हुनेछ । अहिले अध्ययनमा कलंकीको जस्तै अन्डरपास निर्माण गर्ने र लागत ७२ करोड रुपैयाँ लाग्नेछ । अन्डरपास चार लेनको हुने सडक विभागले जनाएको छ ।
एकान्तकुनामा पनि अन्डरपास नै निर्माण गर्ने गरी अध्ययन गरिएको छ । यसको दूरी ३ सय मिटर हुनेछ । निर्माणमा ५० करोड लागत लाग्ने अध्ययनमा उल्लेख छ । यी दुवै अन्डरपासको ठेक्का इन्जिनियरिङ प्रोक्योरमेन्ट एन्ड कन्स्ट्रक्सन (ईपीसी) मोडलअन्तर्गत गरिने गुणस्तर, अनुसन्धान तथा विकास केन्द्रले बताएको छ । सातदोबाटो र एकान्तकुनामा अन्डरपास निर्माणको प्रक्रिया छिट्टै अघि बढाइने महानिर्देशक जैसीले बताए ।
