१७ कात्तिक, काठमाडौं । युक्रेनीहरू अमेरिकी राष्ट्रपति चुनाव अभियानको अन्तिम दिनहरूलाई चिन्तापूर्वक हेरिरहेका छन् । केहीले डोनाल्ड ट्रम्पको जितले वासिङ्टनको महत्त्वपूर्ण सहयोग रोक्न सक्ने भन्दै चिन्ता व्यक्त गरेका छन्।
मङ्गलबारको अमेरिकी मतदान रुससँगको युद्ध तेस्रो वर्षमा प्रवेश गरिरहेको बेला हुँदैछ। युद्धमा सङ्ख्यामा कम र कमजोर हतियार भएको युक्रेनी सेनाले रुसी सेनाको अग्रगमनको सामना गरिरहेको छ। मस्कोको प्योङयाङसँगको गठबन्धन पहिलेभन्दा बलियो देखिएको छ । वासिङ्टन र सोलले हजारौँ उत्तर कोरियाली सैनिक रुस पठाइएको बताएका छन्।
यसको विपरीत युक्रेनका युद्ध–थकित समर्थकहरू ट्रम्पको ह्वाइट हाउसमा सम्भावित फर्काइले थप निराश हुन सक्छन् । ट्रम्पले किएभलाई कुनै सहयोगको आश्वासन दिनुभएको छैन ।
“ट्रम्पको जितले गम्भीर जोखिमहरू सिर्जना गर्नेछ । स्थिति चिन्ताजनक हुनेछ”, अमेरिकामा युक्रेनका पूर्वराजदूत ओलेग सामसुरले एएफपीलाई भन्नुभयो । वासिङ्टनले नाटो–व्यापी युक्रेनलाई समर्थन गरेको छ । किएभले अत्यधिक शक्तिशाली रुसविरुद्ध लड्न सक्षम बनाउने अर्बौं डलरको आर्थिक र सैन्य सहयोग प्राप्त गरेको छ।
यद्यपि यो समर्थन विगत केही महिनामा युरोप र संयुक्त राज्य अमेरिकामा कमजोर भएको छ।युक्रेनप्रति अमेरिकी समर्थनको ट्रम्पको बारम्बार आलोचना र २४ घण्टाभित्र लडाइँ समाप्त गर्ने दाबीले युक्रेनको चिन्ता बढाएको छ ।
“न त उहाँ न त उहाँको टोलीले युक्रेनको विजयमा विश्वास गर्छन्”, सामसुरले भन्नुभयो ।
– जसले जिते पनि –
ट्रम्पले उहाँ युक्रेनको जित चाहनुहुन्छ वा चाहनुहुन्न भन्न अस्वीकार गर्नुभएको छ र युद्ध अन्त्य गर्ने कुनै रणनीति सार्वजनिक गर्नुभएको छैन । उहाँका सहयोगी जेडी भान्सले चारैतिर असैन्यीकृत क्षेत्र स्थापना गर्ने गरी वर्तमान सीमामा युद्धविराम गर्न वकालत गर्नुभएको छ । ट्रम्पको योजनाले किएभलाई क्रेमलिनको इच्छाअनुसार नाटोमा सामेल हुने आकांक्षा त्याग्न दबाब दिनेछ । यसले युक्रेनलाई थप आक्रमणको जोखिममा पार्नेछ।
“यो पुटिनका लागि विश्राम हुनेछ”, रुसले त्यो समय आफ्नो सेना पुनर्निर्माण गर्न र तयार भएपछि ‘युक्रेनको पूर्ण विनाश’ को लक्ष्य पुनः सुरु गर्न प्रयोग गर्ने विश्वास व्यक्त गर्दै सामसुरले भन्नुभयो ।
युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदिमर जेलेन्स्कीले रुसले माग गरेको क्षेत्रीय सहुलियतलाई पहिले नै अस्वीकार गरिसक्नुभएको छ । “जसले चाहे पनि र अमेरिकामा जसले जिते पनि युक्रेनले यी क्षेत्रहरूलाई (रुसी भनेर) मान्यता दिनेछैन”, उहाँले दक्षिण कोरियाली टिभी च्यानल केबीएसलाई दिएको अन्तर्वार्तामा भन्नुभयो ।
तथापि युक्रेनी राष्ट्रपति कार्यालयका एक वरिष्ठ अधिकारीले एएफपीसँगको कुराकानीमा बढी मेलमिलापपूर्ण विचार व्यक्त गर्नुभयो । उहाँले सेप्टेम्बरमा संयुक्त राज्य अमेरिकामा भएको ट्रम्प र जेलेन्स्कीबीचको भेट ‘धेरै राम्रो’ भएको बताउनुभयो । “ट्रम्पले निश्चय पनि पुटिनसँग अमेरिकाको इज्जत गुमाउने व्यक्ति हुन चाहनु हुनेछैन”, नाम नखुलाई उहाँले भन्नुभयो ।
ती अधिकारीका अनुसार युक्रेनले सबै सम्भावित परिणामहरूका लागि तयारी गरिरहेको छ र दुवै उम्मेदवारका टोलीहरूसँग सम्बन्ध बढाइरहेको छ।
– विपत्ति –
जसले चुनाव जिते पनि उसले युक्रेनको युद्धको सामना गर्नुपर्नेछ । युद्धमा स्थिति मस्कोको पक्षमा मोडिँदै गएको देखिन्छ । अमेरिकन इन्स्टिच्युट फर द स्टडी अफ वारको तथ्याङ्कको एएफपी विश्लेषणअनुसार रुसले अक्टोबर महिनामा मात्र चार सय ७८ वर्गकिलोमिटर युक्रेनी क्षेत्रमा अघि बढेको छ । यो सन् २०२२ मार्च यताकै रेकर्ड हो ।
यी लाभमध्ये दुई तिहाई दाबी गरिएको डोनेट्स्क क्षेत्रमा ५१ वर्षीय युक्रेनी सर्जेन्ट सर्गीले व्यावहारिक दृष्टिकोण राखेको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “अमेरिकाले हामीलाई सहयोग गरिरहेसम्म कसले जित्छ भन्ने कुरामा मलाई चासो छैन।” तर उहाँले ट्रम्पको जित युक्रेनका लागि मात्र नभई संयुक्त राज्य अमेरिकाका लागि पनि विपत्ति हुनसक्ने भविष्यवाणी गर्नुभयो ।
सन् २०२३ को अन्त्य र सन् २०२४ को सुरुआतमा ट्रम्पका समर्थकहरूले अमेरिकी सैन्य सहायता रोक्दा युक्रेनी सैनिकहरूले रिपब्लिकन अवरोधको पहिलो स्वाद चाखेका थिए ।त्यसले युक्रेनी सेनालाई गोलाबारुद राशन गर्न बाध्य पा-यो र रुसलाई गति बढाउन अनुमति दियो ।
“यदि यो वर्षको सुरुमा जस्तै भयो भने यो धेरै, धेरै नराम्रो हुनेछ”, सर्गीले भन्नुभयो । उही क्षेत्रमा लड्ने एक युवा सैनिक बोग्दानले ट्रम्पले ‘केवल अमेरिकाको शक्ति, दृढता र क्षमता देखाउन चाहने’ आशा व्यक्त गर्नुभयो ।
युक्रेनको दोस्रो सबैभन्दा ठूलो शहर खार्किभमा अन्तर्वार्ता दिएका अर्का सैनिक रोडियन पनि विश्वस्त हुनुहुन्थ्यो ।“मलाई थाहा छ उनीहरूले हामीलाई धोका दिने छैनन् ।” उहाँले ‘अन्त्यसम्म, हाम्रो विजयसम्म’ लड्ने प्रतिज्ञा गर्नुभयो ।
